در اکثر اوقات مدارهای الکتریکی شامل 2 قسمت اصلی می باشند که این 2 قسمت عبارتند از مدار فرمان و مدار قدرت. در مدارهای الکتریکی هر کدام از این بخش ها وظایف خاص خود را دارند، به عنوان مثال مدارهای فرمان یا به اصطلاح مدار کنترل، وظیفه محافظت و کنترل مدار قدرت را بر عهده دارد. توجه داشته باشید که این مدل از مدارها در تحلیل و آنالیز نقشه های برق بسیار مهم و کاربردی می باشند. همچنین هر 2 مدار قدرت و فرمان جزو پایه های مهم و اصلی سیستم های الکتریکی به حساب می آیند. در این مقاله سعی داریم، مدار قدرت و فرمان را مورد بررسی قرار دهیم. برای بررسی دقیق نقشه مدار فرمان، به اطلاعاتی درباره علامت های اختصاری نقشه های الکتریکی نیاز داریم.
مدار فرمان چیست و چه تفاوتی با مدار قدرت دارد؟
به طور کلی، مدار قدرت و مدار فرمان اجزای تشکیل دهنده مدار الکتریکی هستند. از تفاوت های آن ها می توان به کلید مینیاتوری، فیوز، بیمتال، زمانسنج یا تایمر اشاره کرد. مدار با استفاده از این وسایل کار می کند. مدارهای فرمان و سایر مدارها با استفاده از برق تک فاز کار می کنند ولی مدار قدرت با استفاده از برق سه فاز کار می کند. جالب است بدانید هنگامی که مدارهای فرمان را قطع می کنیم، مدار قدرت نیز قطع می شود و این مدار با استفاده از مدارهای فرمان کنترل می شود.
اجزای مدار فرمان
اجزای مدار فرمان متشکل از تمامی وسیله ها و تجهیزات مرتبط با عملکرد مدار می باشد. مواردی همچون سیم، کابل، کنتاکتور، محفظه تابلو، رله، تجهیزات پایلوت و محافظت از اضافه جریان جزو تجهیزات این مدارها به شمار می آیند.
برای اینکه بخواهیم برای یک کار مشخص، تجهیزات کنترل مناسبی انتخاب کنیم، می بایست علم و درک نسبتا دقیق و کاملی در خصوص عملکرد و مشخصات کنترل کننده و طریقه سیم کشی آن داشته باشیم.
کاربرد مدار فرمان
اصلی ترین کاربرد مدار فرمان، چک کردن و کنترل تجهیزات و کلیدها می باشد، به عبارت دیگر وظیفه کنترل مدار قدرت را بر عهده دارد و تعیین می کند که چه بخشی از آن، چه وقتی و به چه صورت عمل کند. همچنین کنتاکتور که بخش مهمی از این مدارها به حساب می آید، کاربردش در جهت افزایش تعداد پلاتین های نرمال باز و بسته می باشد.
حروف شناسایی در مدار فرمان
دستگاه ها و تجهیزاتی که در داخل مدار فرمان بکار گیری می شوند، هرکدام با یکی از حروف لاتین شناخته می شوند و در نقشه مدارها با استفاده از همین حروف، جایگاه آنها مشخص می شود. با توجه به اینکه در هر مدار ممکن است از هر وسیله چندین بار استفاده شود و در نقشه های مشابه ممکن است تعداد هر وسیله متفاوت باشد، بخاطر اینکه مشکلی پیش نیاید، برای وسیله های مشابه در کنار حروف، از اعداد نیز استفاده می شود تا راحت تر نقشه مدار را متوجه شوند. به طور مثال: K1T، K2M، Q1، Q2 و… .
حرف h در نقشه مدار فرمان
همانطور که گفته شد هر حرف لاتین نشان دهنده یکی از تجهیزات مدارهای فرمان است، در این بین حرف h در نقشه مدار به معنی وجود وسایل خبری است. به طور مثال لامپ سیگنال، دستگاه نشان دهنده و …