هوشمند سازی گلخانه یکی از موضوعاتی است که در چند سال اخیر با رشد زیادی همراه بوده است. گفته‌ها حاکی بر آن است که کشت گلخانه‌ای در یک محیط کنترل شده، می‌تواند کیفیت محصولات را بیشتر کند. و باعث افزایش میزان باردهی و تولید شود.
اما سؤالی که مطرح می‌شود این است که گلخانه هوشمند چگونه کار می‌کند. و آیا واقعاً باعث افزایش بازدهی و کیفیت محصول خواهد شد؟ برای پاسخ به این دو سؤال، بهتر است در ابتدا با گلخانه هوشمند آشنا شویم. و سپس روش کار و تأثیر آن بر رشد و کیفیت محصولات را بررسی کنیم. پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این نوشته همراه ما باشید.
گلخانه هوشمند چیست؟
گلخانه هوشمند فضایی است که مدیریت دما، آبیاری، اکسیژن و … در آن به صورت کاملاً اتوماتیک و به وسیله تجهیزات پیشرفته، کنترل می‌شود. تمامی تجهیزات هوشمند استفاده شده، توسط اینترنت به یک مرکز مدیریت متصل هستند. با استفاده از این ویژگی، مدیریت گلخانه بسیار آسان می‌شود. و تنها با چند کلیک ساده، قادر به فعال کردن همه یا بخشی از قابلیت‌های گلخانه هوشمند خود خواهید بود. در هوشمند سازی گلخانه به روش پیشرفته‌تر، سیستم‌ها به اینترنت اشیا متصل می‌شوند. تمامی اطلاعات و داده‌ها از محیط گرفته می‌شود. و با تحلیل توسط سیستم، دستور فعالیت‌ها ارائه خواهد شد.
به‌عنوان‌مثال، اگر در گلخانه‌ی خود مشغول پرورش توت فرنگی باشید، سیستم، با اندازه‌گیری دما، رطوبت، مدت‌زمان رشد و سایر موارد، تشخیص می‌دهد که در حال حاضر محصول شما به چه مقدار آب یا کود نیاز دارد. پس از شناسایی این نیاز‌ها، دستور را به سیستم ارسال کرده و فرایند آبیاری، کوددهی یا تغیر دما، اجرا می‌شود. حساس بودن سنسورها و برنامه‌های تنظیم شده، دقت کار را افزایش می‌دهند. با این شیوه‌ی مدیریت، کوچک‌ترین کاستی‌ها به صورت خودکار یا بسیار سریع برطرف می‌شود. و محصولات باغی شما هیچ کمبودی را احساس نمی‌کنند.
مزایای گلخانه هوشمند چیست؟
باتوجه به روش کار گلخانه‌های هوشمند و استقبال زیاد در سال‌های اخیر، بدیهی است که مزایا زیادی را برای باغداران و کشاورزان به ارمغان آورده است. در ادامه با مهم‌ترین ویژگی‌ها و مزایای هوشمند سازی گلخانه آشنا می‌شوید:
1 همگام‌سازی با محصولات مختلف
در موقعیت‌های جغرافیایی مختلف، دما و رطوبت هوا متفاوت است. در گلخانه و کشت‌های سنتی، تغییرات آب‌وهوایی به راحتی بر روی محصولات تأثیر می‌گذارد و کنترل گلخانه را دشوار می‌کند. گلخانه‌های هوشمند این قابلیت را دارند که به راحتی در هر موقعیت جغرافیایی اجرا شوند و تغییرات را مدیریت کنند. به‌جز این مسئله، طبیعت گیاهان و محصولات مختلف نیز با هم فرق دارد. اما هوشمند سازی گلخانه و تنظیمات در دسترس، کمک می‌کند تا به بهترین صورت، شرایط مورد نیاز برای گیاه یا محصول خود را فراهم کنید.
2 برداشت محصول بیشتر در فضای کمتر
روش‌های سنتی کشاورزی به زمین و فضای بیشتری نیاز دارد. دلیل این موضوع، کنترل نداشتن به عوامل محیطی است. به طور مثال، اگر شما نتوانید دمای پرورش گوجه فرنگی را متعادل نگه دارید، کاشت بوته‌ها در نزدیکی هم باعث بدتر شدن شرایط خواهد شد و محصولات بی‌کیفیتی را تولید می‌کنید. اما در گلخانه‌های هوشمند، کنترل عوامل کمک می‌کند تا تک‌تک موارد، زیر نظر باشند. و همه چیز باب میل گیاه تعریف شود. بنابراین هر بوته یا درختچه، بیشتر از حالت معمول محصول می‌دهد. تمام این شرایط در صورتی است که شما فضای کمتری را نیز برای خود در نظر گرفته‌اید.
3 صرفه‌جویی در هزینه‌ها
اطلاع نداشتن از میزان آب، کود، دما، نور و سایر عوامل، موجب هدررفتن بی‌نتیجه آنها خواهد شد. در کنار این موضوع، هزینه نیروی کار نیز وجود دارد که به نوبه‌ی خود تأثیر بیشتری در افزایش هزینه‌ها خواهد گذاشت. هوشمند سازی گلخانه، با مدیریت فرایندها و حفظ میزان استاندارد مصرف برای گیاه، تأثیر فوق‌العاده‌ای در کاهش هزینه می‌گذارد. در ضمن، گلخانه هوشمند به کم‌ترین میزان نیروی کار نیاز دارد. پس این هزینه را هم از بین می‌برد و پرورش شما را به‌صرفه‌تر از کشت‌های سنتی می‌کند.
4 امنیت بیشتر با هوشمند سازی گلخانه
عموماً فضاهای پرورش گیاه یا گلخانه‌های سنتی، به کمک نگهبان و سیستم مداربسته کنترل می‌شوند. این روش آن‌قدرها هم برای نگهداری گلخانه‌ها مناسب نیست، مخصوصاً اگر تعداد یا متراژ گلخانه‌های شما زیاد باشد. گلخانه‌های هوشمند به یک سنسور محافظتی پیشرفته مجهز هستند که حساسیت بسیار بالایی به تغییرات دمایی، باز شدن درب یا هر منفذ دیگری دارد. و هر گونه تغییر را بلافاصله به سیستم مدیریت هشدار می‌دهد. بنابراین، مدیر گلخانه یا حتی نگهبان، به سادگی می‌تواند نظارت بیشتری داشته باشد.
5 فراهم کردن شرایط اقلیمی محصول و بازدهی بیشتر
هر چقدر یک گیاه در محیطی مشابه با محیط بومی خود قرار بگیرد، میزان رشد یا باردهی آن بیشتر خواهد شد. هوشمند سازی گلخانه در کنار سایر کنترل‌ها، به تأمین آب‌وهوای مورد نیاز گیاه نیز کمک می‌کند. و به این صورت، بازدهی گیاهان افزایش می‌یابد.
6 محصولات سالم‌تر با هوشمند سازی گلخانه
آفت‌ها یکی از عوامل مخرب در کشاورزی محسوب می‌شوند. کشاورزان در اکثر مواقع با استفاده از انواع سم، سعی می‌کنند تا از شر این آفات در امان بمانند. کشاورزی مدرن و هوشمند، روش‌های مختلفی برای کنترل این آفات دارد که واضح‌ترین آن بررسی اطلاعات گیاه است. با تحلیل خاک، رطوبت، دما و سایر جزئیات، سیستم به خوبی می‌تواند خطر بروز آفت یا بیماری را شناسایی کند و به پایگاه، اطلاع دهد. استفاده از این امکان، موجب جلوگیری از بیماری‌ها می‌شود و یا در صورت رخ دادن مشکل، آفت یا بیماری کل گلخانه را تهدید نخواهد کرد. به این صورت، امکان آسیب‌های مالی بر اثر بروز بیماری از بین می‌رود و هزینه‌های درمان گیاه یا محصولات نیز کاهش خواهد یافت.
7 مدیریت بهینه و آسان
یکی از مزایا و ویژگی‌های جذاب هوشمند سازی گلخانه، مدیریت از راه دور است. همان طور که بارها اشاره شد، بسیاری از عوامل به صورت خودکار انجام می‌شوند و اطلاعاتِ نظارت‌ها نیز، مرتباً در سیستم ذخیره می‌شود. تمام این فرایندها کمک می‌کنند تا مدیریت گلخانه حتی از راه دور هم امکان‌پذیر باشد و بسیاری از دغدغه‌های کشت سنتی، از بین برود.
آیا هوشمند سازی گلخانه باعث افزایش محصول می‌شود؟
قطعاً با مطالعه مزیت‌ها، اکنون خودتان قادرید تا به این سؤال پاسخ دهید. بهینه بودن شرایط یک گلخانه، کمک می‌کند تا اکثر بذرها یا قلمه‌های کاشته شده، در مدت زمان بسیار کوتاهی رشد کنند. در کنار رشد سریع، فراهم بودن شرایط مناسب مثل نور تنظیم شده، آب و کود کافی، هوای مطبوع و سایر موارد، فعالیت گیاه را بیشتر می‌کند و باعث می‌شود تا میزان باردهی آن زیادتر از حالت سنتی شود. بنابراین، پاسخ سؤالی که در ابتدای مقاله با آن روبه‌رو بودید، مثبت است. با هوشمند سازی گلخانه می‌توان در فضای کمتر، محصولات باکیفیت‌تر و بیشتری را برداشت کرد.
